Patricia Hoogervorst

Innovatieve hart Gelderse fruitteelt nog meer laten bloeien

Nieuws Datum
24/10/2022
Patricia Hoogervorst, eigenaar van Phoocus, kreeg dit voorjaar de vraag een kennis- en innovatieprogramma op te stellen voor de Gelderse fruitteeltsector. Recent werd het programma gepresenteerd aan de stuurgroep van Fruitpact. ‘Het programma beoogt bij te dragen aan florerende fruitteeltbedrijven én een duurzame leefomgeving.’

Hoogervorst: ‘Omdat ik de sector goed ken én omdat ik ervaring heb op het snijvlak van innovatie, strategie en ondernemerschap vroeg Bart van Moorsel, adviseur tuinbouw bij de provincie Gelderland, me om een kennis- en innovatieprogramma samen te stellen voor de fruitteelt in de provincie Gelderland. Het programma moest bijdragen aan een gezonde fruitteeltsector én aan landelijke en provinciale omgevingsdoelen. De provincie heeft de totstandkoming van het programma gefaciliteerd, maar heeft daarbij nadrukkelijk gesteld dat het de fruitsector zelf is die het programma moet gaan trekken.’

Als vertrekpunt verdiepte Hoogervorst zich in verschillende notities. ‘Een daarvan was uiteraard de Gelderse kadernota Agrifood ‘Toekomst voor de Gelderse boer 2021-2030’. Ook hebben we gekeken naar de Kennis- en Innovatieagenda van het platform FRUITVOORUIT.nl. Vervolgens hebben we persoonlijke gesprekken gevoerd met onderzoekers, teeltadviseurs, ketenpartners en andere stakeholders én hebben we drie sessies gehouden met Gelderse fruittelers. Tijdens die bijeenkomsten hebben we aan telers van verschillende fruitgewassen, met grote en kleine bedrijven en met verschillende teeltmethoden gevraagd wat hun (kennis)behoefte is. De ideeën die we daarbij opgehaald hebben zijn vervolgens samen met de sector vertaald in een aantal concrete projectideeën.’

‘We hebben het Kennis & Innovatieprogramma de subtitel ‘Gelderland het innovatieve hart van de fruitteelt’ gegeven omdat uit alle gesprekken naar voren kwam dat Gelderland alles in huis heeft om het innovatieve hart van de Europese fruitteelt te zijn en te blijven. De prachtige teeltbedrijven, het onderzoek en onderwijs, het advies, de toelevering en de sterke ketenspelers; alles is aanwezig om succesvol te zijn. Uit de gesprekken die gevoerd zijn kwam duidelijk naar voren dat fruittelers de afgelopen decennia al veel gedaan hebben aan het terugdringen van de milieubelasting van de teelt. Daarnaast kwam naar voren dat de sector bereid is, waar mogelijk, meer bij te dragen aan omgevingsdoelen, mits dat niet ten koste gaat van de bedrijfsvoering van de teeltbedrijven. Telers realiseren zich dat er op het gebied van water, klimaatadaptatie, biodiversiteit en gewasbescherming zowel nationaal als internationaal ambitieuze doelen gesteld zijn. Bij het aangaan van de uitdagingen die daarbij horen willen telers dat er balans is tussen een rendabele bedrijfsvoering en een teeltwijze die rekening houdt met natuur en leefomgeving. Dat hebben we nadrukkelijk mee laten wegen in het samenstellen van het programma.’

Uiteindelijk kwam daar een programma voor de komende vijf jaar uit voort. ‘In het programma zijn zeven thema’s geformuleerd die aansluiten op omgevingsdoelen en wensen en ideeën vanuit de sector. Het thema Florerende fruitteeltbedrijven staat daarbij centraal. De zes andere thema’s dragen daartoe bij. Het gaat daarbij om de thema’s Gezonde gewassen, Vitale bodems, Biodiversiteit, In verbinding met de omgeving, Water en klimaat(adaptatie) en het thema Energietransitie. Om aan de ambities daarvoor te kunnen voldoen vragen fruittelers om inspiratie, onafhankelijke kennis en subsidies om duurzame investeringen mogelijk te maken. Naast die thema’s zijn in het programma ook concrete projecten (bouwstenen) geformuleerd die bijdragen aan toekomstbestendige fruitteeltbedrijven en aan omgevingsdoelen. Wat betreft innovatie en implementatie gaat het daarbij om de bouwstenen Innovatieve teelt- en boomgaardconcepten, Slim en bewust omgaan met water, Beter bodembeheer, Telen onder panelen, High techdetectie en beheersing van ziekten en plagen, High tech voor kleinfruit en steenvruchten, Tech en data en Duurzaam telen meten, belonen en communiceren. Wat betreft kennisdeling, communicatie en dialoog gaat het om de bouwstenen Gebiedsgericht samenwerken, Kennis- en activiteitenprogramma’s over de teelt in transitie en Gelderse fruitteelt in verbinding met de omgeving.’

Hoogervorst vindt het van belang dat de sector coalities gaat vormen en op zoek gaat naar mogelijkheden om aan te sluiten bij en samen te werken met bestaande initiatieven zoals de recent gevormde Betuwse Watertafel en bij projecten van onder meer de proeftuin in Randwijk, de Fruit Tech Campus, het platform FRUITVOORUIT.nl, de Fruitmotor en agrarische natuurverenigingen. ‘Voor het vormen van de coalities is in het programma een lijst van mogelijkheden aangegeven.’

Het programma was in augustus klaar. ‘Maar nu begint het eigenlijk pas. Enkele weken geleden is het programma aan de stuurgroep van Fruitpact gepresenteerd. De stuurgroep gaf aan de thema’s en bouwstenen te omarmen. Fruitpact gaat nu samen met het platform Fruitvooruit.nl en met de provincie Gelderland bespreken hoe de uitrol van dit programma het beste georganiseerd en gefaciliteerd kan worden. Als de sector en provincie elkaar blijven opzoeken in de uitrol en uitvoering van het programma weet ik zeker dat Gelderland als hét innovatieve hart van de Europese fruitteelt nog verder tot bloei zal komen.’

Terug