Filmpjes duurzame land- en tuinbouw tonen belang samenspraak

Duurzame fruitteelt is één van de onderwerpen van twee filmpjes die onlangs op initiatief van een werkgroep Duurzame Landbouw het licht zagen. Ze zijn het resultaat van een gesprek tussen verschillende partijen die sámen over de toekomst van de land- en tuinbouw spraken, vertelt Henk Bolt, community banker bij Rabobank West Betuwe.

Bolt: ‘Te vaak krijgen agrariërs nog de schuld van de land- en tuinbouw zoals die nu is. Terwijl de huidige, grootschalige landbouw ontstaan is omdat we de Hongerwinter van 1944/45 nooit meer wilden meemaken. Na de oorlog werd besloten dat er grootschalig geproduceerd moest worden met gebruik van kunstmest en gewasbeschermingsmiddelen. Inmiddels realiseren we ons al een hele poos dat de land- en tuinbouw moet verduurzamen. Een bijeenkomst van de Rabobank, onder leiding van Astrid Joosten, maakte dat juist veel verschillende partijen mét elkaar in gesprek gingen over hoe we kunnen verduurzamen. Daarbij waren niet alleen agrariërs aanwezig, ook Odin was bijvoorbeeld vertegenwoordigd, evenals hoogleraar ecologie Louise Vet, directeur van de Vlinderstichting Titia Wolterbeek en Eric Kiers, duurzaamheidsmanager bij gewasbeschermingsmiddelenproducent BASF. Naar aanleiding van die bijeenkomst werd een werkgroep geformeerd, waardoor recent twee filmpjes tot stand kwamen.’

‘Met die filmpjes wil de werkgroep laten zien dat de gesprekspartners én agrariërs bezig zijn met verduurzaming, maar dat we ook voor grote uitdagingen staan. Verduurzaming is een complex issue. De uitdaging zit ‘m in het verduurzamen en tegelijkertijd een goed verdienmodel behouden voor de agrariër. Maar je wilt er ook voor zorgen dat gezonde, duurzaam geproduceerde producten voor iedereen betaalbaar zijn. Tijdens deze Covid-periode zie je dat steeds meer mensen rechtstreeks bij een boerderijwinkel hun producten aanschaffen, waardoor de keten kort blijft en je als consument bijdraagt aan CO2-reductie. Het filmpje over fruitteelt laat daarnaast zien dat er wat betreft gewasbescherming middelen worden gebruikt die veel minder schadelijk zijn dan de middelen die vroeger gebruikt werden, dat nuttige insecten ingezet worden, dat er minder water verbruikt wordt en dat fruittelers hun best doen om verder te verduurzamen. Maar we zijn er nog lang niet. En daarom is het belangrijk dat juist verschillende partijen, die eerder nauwelijks met elkaar in gesprek gingen, nu juist wel samen optrekken. Door zo’n collectieve samenwerking van belanghebbenden en belangstellenden kun je stappen vooruit zetten. Zij denken nu samen na over hoe het bijvoorbeeld gekomen is dat de insectenstand drastisch afgenomen is en hóe dat dan opgelost kan worden. De filmpjes zijn tot stand gekomen door de werkgroep en gesponsord door de Rabobank.’

De community banker: ‘Zo’n transitie vraagt om een duurzaamheidsbewustzijn, waarbij steeds kleine stapjes vooruit gezet worden. De reacties op de filmpjes zijn positief. Het eerste filmpje gaat onder meer over melkveehouders die duurzaam produceren. Het filmpje dat begin dit jaar gelanceerd werd heeft als thema duurzame fruitteelt. Ze laten zien hoe de land- en tuinbouwsector werkt aan een duurzame, circulaire landbouw en daarbij steeds verbetert. Hoe bescheiden dan ook, de bedoeling is dat de filmpjes net een klein zwiepje geven richting verduurzaming én begrip. Ook de consument speelt daarin een rol. Als de vraag groter wordt naar duurzame land- en tuinbouwproducten, dan neemt ook het aanbod toe en kan de prijs ervan wat dalen.’

‘Een voorbeeld van zo’n duurzaam succesverhaal is dat van de Remeker kaas uit Lunteren. De Jersey koeien die alleen biologische voer krijgen en geen antibiotica, hebben gezorgd voor een gezonde bodem, een topproduct én een fantastisch verdienmodel. Zulke producten spreken steeds meer mensen aan. Via vertical farming geproduceerde sla onder kunstlicht kan ook een oplossing zijn om gewasbeschermingsmiddelen te reduceren en zorgt voor ruimtebesparing. Grootschalige, efficiënte fruitteelt maakt eveneens dat er ruimte blijft voor natuur en woningbouw. Van belang is vooral dat mensen met elkaar in gesprek gaan en onderzoeken hoe je verder kunt verduurzamen. Inmiddels is het derde en laatste filmpje uit deze reeks in de maak. Dat toont dat we als gemeenschap onderkennen dat er verbeteringen nodig zijn, maar ook dat we gezamenlijk de uitdaging tot verduurzaming van de land- en tuinbouw aan moeten gaan.’

Het filmpje over verduurzaming binnen de fruitteelt bekijken? klik HIER